پایداری مرگ و میر آبزیان در خلیج فارس
بعد از گذشت پنج ماه از ورود گونه مهاجم کشند قرمز به آب های جنوب ایران، آمار تلفات آبزیان کمتر شده است. شاید به ظاهر این اتفاق خبر خوبی باشد، اما در واقع خبر می رسد که این گونه مهاجم در آب های منطقه ساکن دائمی شده است. ساکن شدن این گونه به معنای مرگ ومیر آبزیان در منطقه بوده و با گرم شدن هوا و افزایش دمای آب مرگ ومیر آبزیان گسترده تر از قبل می شود.

راه مقابله با این گونه مهاجم، استفاده از ذرات رس محلول در آب و پاشیدن آن به منطقه بلوم کرده است. ذرات رس به بلوم جلبکی چسبیده و باعث ته نشین شدن و مرگ آنها می شود. این روش فقط در آب های کشور کره امتحان شده که به مدت 10 سال مورد هجوم بلوم جلبکی از سال 1996 تا 2006 قرار گرفته بود. از سوی دیگر در بلندمدت کنترل فاضلاب ها و جلوگیری از ورود مواد مغذی به دریا نیز در منطقه ضروری است. در نشست خبری روز گذشته معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست، با اشاره به تنها راه حل موجود برای مقابله با این گونه مهاجم گفت؛ برای اولین بار است که این گونه در آب های منطقه دیده شده است. به همین دلیل کشورهای منطقه اطلاعات کاملی درباره این گونه ندارند. محمدباقر نبوی با اشاره به اجلاس هفته گذشته در کویت گفت؛ «در این جلسه تصمیم گرفته شد کمیته تخصصی در همه کشور ها تشکیل شود و نمایندگان آن در یک کمیته منطقه یی نیز فعال باشند. ارزیابی ملی، بررسی سریع حوادث، انجام مطالعه اولیه محدود و تقویت توان تخصصی منطقه از جمله اقداماتی است که توسط این کمیته ها صورت خواهد گرفت.» وی با اشاره به اینکه در جلسه اخیر مقرر شد یک پورتال بین کشورهای حاشیه یی تشکیل شود تا اطلاعات بلوم پلانکتونی و خصوصاً کشند قرمز به صورت مشترک در آن قرار گیرد، افزود؛ طرح آزمایشی مقابله با این گونه به زودی در بخشی از سواحل ایران به اجرا در می آید. تاکنون کشورهای امارات با 600 تن و عمان با 70 تن آماری از مرگ ماهیان در سواحل خود گزارش داده اند. اما با وجود گذشت پنج ماه از این اتفاق تاکنون آماری رسمی از مرگ ومیر آبزیان در ایران اعلام نشده است. معاونت دریایی سازمان حفاظت محیط زیست اما خبر داد در 19 بهمن ماه در جلسه یی تمام سازمان های مرتبط از جمله شیلات و محیط زیست آمار مرگ ومیر و خسارات وارد شده را اعلام خواهند کرد. مدیرکل دفتر اکوبیولوژی سازمان نیز با اشاره به اینکه به صورت روزانه و ساعتی از طریق ایستگاه های نمونه برداری در جنوب کشور، کار نمونه برداری از کشند قرمز در حال انجام است، گفت؛ بیشترین میزان اندازه گیری شده در این خصوص در مهرماه حدود 50 میلیون سلول در یک لیتر آب بوده است. امید صدیقی با نشان دادن نموداری از روند رشد بلوم جلبکی به خبرنگاران گفت؛ در این نمودار رشد بلوم جلبکی در ماه های آبان و آذر کمتر شده و در دی ماه به پایین ترین حد تراکم خود رسیده، البته این موضوع نشان دهنده ساکن شدن این گونه در منطقه نیز هست. وی با تاکید بر اینکه این گونه به راحتی از منطقه نخواهد رفت، گفت؛ باید اقدام اساسی و بلندمدتی برای مقابله با این گونه انجام شود، مانند جلوگیری از ورود فاضلاب های شهرهای ساحلی بدون تصفیه شدن چون میزان بالای نیترات و فسفات در آب های منطقه محیط کاملاً مناسبی را برای رشد این گونه فراهم کرده است. همچنین نبوی با اشاره به آلودگی وسیع نفتی در دهه 90 گفت؛ در آن زمان با وجود تلاش بسیاری از کشورهای خارجی تنها 10 درصد از نفت ریخته شده به دریا جمع آوری شد و بیش از 90 درصد جذب محیط زیست شد. عده یی از کارشناسان معتقد هستند این گونه از طریق آب توازن کشتی ها وارد منطقه شده است. نبوی اما این نظریه را رد کرد و گفت؛ به نظر ما این پدیده به واسطه بروز توفان گونو در سال گذشته وارد منطقه شده است و در واقع منطقه خلیج فارس و بخشی از دریای عمان را فرا گرفته است، این گونه نمی تواند از طریق شناورها وارد منطقه شده باشد. معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه ستادهای استانی در قالب ستاد حوادث غیرمترقبه در استان های جنوبی کشور برای مقابله با این گونه تشکیل شده است، گفت؛ در جلسه اخیر مقرر شد کشورهای حاشیه یی پس از تشکیل کمیته های ملی برای مقابله با پدیده کشند قرمز کمیته منطقه یی تشکیل شود. صدیقی بوی تعفن ناشی از مرگ ومیر آبزیان در کنار ایجاد مشکلات برای آب شیرین کن ها را از جمله مسائل و مشکلات کشند قرمز دانست و گفت؛ تاکنون گزارش مستندی از تاثیرگذاری مستقیم این گونه بر انسان اعلام نشده است اما این گونه می تواند در بدن دوکفه یی ها فعال شده و از آن طریق در بدن انسان تاثیرگذار باشد.


منبع: اعتماد